Παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου, μελών του διπλωματικού σώματος, της ακαδημαϊκής κοινότητας και παραγόντων της Ομογένειας, τελέστηκαν χθες βράδυ στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Κύπριου ποιητή, Κώστα Μόντη.
Το 2014 ανακηρύχθηκε έτος Κώστα Μόντη, καθώς συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από τη γέννηση και 10 χρόνια από το θάνατο του ποιητή και η εκδήλωση διοργανώθηκε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που γίνονται σ’ όλο τον κόσμο με την ευκαιρία αυτή.
Συνδιοργανωτές της εκδήλωσης στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, το Ίδρυμα “Φώτος Φωτιάδης”, το Γενικό Προξενείο της Κύπρου στη Νέα Υόρκη, η Κυπριακή Ομοσπονδία Αμερικής, η ΠΣΕΚΑ και το Πρόγραμμα Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κολούμπια, ενώ παρευρέθηκε και η κόρη του ποιητή Στάλλω Μόντη – Πουανκαρέ.
Την προτομή φιλοτέχνησε ο Αμερικανός γλύπτης Αρκάντι Κότλερ, με δαπάνες του Ιδρύματος «Φώτος Φωτιάδης».
Την εκδήλωση άνοιξε ο καθηγητής Κλασικής και Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Κολούμπια, Στάθης Γουργούρης, που αναφέρθηκε στη σημασία που έχει για το Πανεπιστήμιο η εκδήλωση για τον μεγάλο Κύπριο ποιητή, με την οποία τιμά και την κυπριακή κουλτούρα.
Κεντρική ομιλήτρια ήταν η λέκτωρ Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Κολούμπια, Μαρία Χατζηπολυκάρπου, με θέμα «Η ποιητική της μεταμφίεσης». Η ομιλήτρια μίλησε για το έργο του Κώστα Μόντη και στην περίοδο που επηρέασε το έργο του και συντέλεσε στην ανάπτυξη της κυπριακής του ταυτότητα.
«Στην ποίησή του ο Μόντης γίνεται επαναστάτης», είπε χαρακτηριστικά η κ. Χατζηπολυκάρπου.
Ο δημιουργός της προτομής Αρκάντι Κότλερ είπε πως διάβασε Μόντη πριν αρχίσει το έργο, το οποίο αντικατοπτρίζει την ουσία της ποίησής του.
Ο εκπρόσωπος του «Ιδρύματος Φωτιάδη», Παύλος Φωτιάδης, είπε πως η νέα αυτή προτομή του Κώστα Μόντη είναι η δεύτερη, μετά την προτομή του που τοποθετήθηκε στο Πανεπιστήμιο UNAM της Πόλης του Μεξικού, τιμώντας τον Κύπριο Ποιητή και την Κύπρο. Και η τοποθέτησή της στο φημισμένο αμερικανικό πανεπιστήμιο θα συμβολίζει για πάντα το δεσμό μεταξύ της ελληνικής και κυπριακής κουλτούρας και του αμερικανικού λαού.
«Ο Μόντης είναι ίσως ο μεγαλύτερος ποιητής της Κύπρου κι ένας από τους πλέον διακεκριμένους λογοτέχνες της σύγχρονης ελληνικής περιόδου», είπε ο κ. Φωτιάδης, επισημαίνοντας ότι αν και προτάθηκε δύο φορές για το Νόμπελ, δεν το έλαβε, κυρίως λόγω περιορισμένων μεταφράσεων του έργου του.
Για το έργο του ποιητή ανέφερε ότι «μέσω της πρωτοφανούς δυναμικής αντιπαράθεσης με την παράδοση, μπόρεσε να εκφράσει την πολυδιάσταση φάση της σύγχρονης κυπριακής πραγματικότητας, μέσω του πλούσιου ποιητικού του έργου».
Πρόσθεσε ότι ο Μόντης εισήγαγε την κυπριακή ποίηση στους αυθεντικούς, σύγχρονους αλλά και επίσης αρχαίους ρυθμούς της Κύπρου και την εμπλούτισε με νέα στοιχεία λυρικής οικονομίας, σάτιρας και σαρκασμού από την οπτική γωνία του περιφερειακού Ελληνισμού.
Ο γενικός πρόξενος της Κύπρου στη Νέα Υόρκη, Βασίλης Φιλίππου, αναφέρθηκε στους εορτασμούς του «Έτους Μόντη» και συνεχάρη το Ίδρυμα Φωτιάδη για την πρωτοβουλία του.
«Ο Κώστας Μόντης ήταν η φωνή της Κύπρου, ο εκπρόσωπος της Κυπριακής Αναγέννησης», είπε ο κ. Φιλίππου, που απάγγειλε ποίημα το οποίο του είχε αφιερώσει ο ποιητής.
Ο πρόξενος της Ελλάδας, Μάνος Κουμπαράκης, είπε πως είναι υποχρέωσή μας να τιμούμε και να προωθούμε σε κάθε ευκαιρία, προσωπικότητες όπως ο Κώστας Μόντης, οι οποίοι μας δείχνουν το δρόμο της μνήμης και της αντίστασης.
«Παραδοσιακά μέσω της ιστορίας μας, η πολιτιστική μας παραγωγή ήταν πάντοτε δυσανάλογη του μεγέθους μας. Οι ποιητές μας ήταν πάντα εκεί, όχι μόνο να εορτάζουν την ομορφιά των θαλασσών, των νησιών, των ανθρώπων και των τοποθεσιών μας, αλλά επίσης να δίνουν φωνή στα εθνικά μας όνειρα κι ελπίδες, να θρηνούν τις τραγωδίες μας και να αποτίουν φόρο τιμής στους πολυάριθμους ήρωές μας».
Ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος, πριν αποκαλύψει την προτομή του Κώστα Μόντη, αναφέρθηκε στον ποιητή, αλλά και στο έργο του Ιδρύματος Φωτιάδη και του ιδρυτή του, με τον οποίο είχε την ευκαιρία να συναντηθεί κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Κύπρο.
«Είναι πολύ σημαντικό που ο Κώστας Μόντης έχει θέση σ’ ένα από τα πλέον διακεκριμένα πανεπιστήμια της Αμερικής και του κόσμου, όπως είναι το Κολούμπια», είπε.
Διαβάστηκαν ποιήματα του Κώστα Κώστα Μόντη, από φοιτητές και καθηγητές της Εδρας Ελληνικών Σπουδών του Κολούμπια, στα ελληνικά και τα αγγλικά. Ένα σύντομο ποίημα του πατέρας της διάβασε η Στάλλω Μόντη – Πουανκαρέ, «ένα από τα λίγα που δεν την κάνουν να κλαίει», όπως είπε χαρακτηριστικά.