Σαν σήμερα, πριν 566 χρόνια γράφτηκε μια από τις μαύρες στιγμές του ελληνισμού. Η άλωση της Κωνσταντινούπολη ήταν το τέλος της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και η αρχή για 400 χρόνια σκλαβιάς για την Ελλάδα!
To χρονικό της Άλωσης
–2 Απριλίου 1453: Αρχίζει η πολιορκία της Πόλης. Ο σουλτάνος στρατοπεδεύει έξω από την πύλη του Αγίου Ρωμανού. Τα οθωμανικά στρατεύματα που προέρχονται από τη Δύση έχουν επικεφαλής τον εξισλαμισμένο Ρωμιό Ζαγανό πασά, τα στρατεύματα της Ανατολής έχουν επικεφαλής τον εξισλαμισμένο Μαχμούτ πασά, που προέρχεται από την οικογένεια των Αγγέλων και ο οθωμανικός στόλος έχει ως επικεφαλή ναύαρχο τον εξισλαμισμένο Βούλγαρο Μπαλτόγλου. Οι Βυζαντινοί αποκλείουν το λιμάνι με μια βαριά σιδερένια αλυσίδα. Μέσα στον Κεράτιο βρίσκονται 10 ελληνικά και 5 βενετικά πλοία. Ο αυτοκράτορας και οι καλύτεροι από τους Έλληνες πολεμιστές αναλαμβάνουν την υπεράσπιση του Μεσότειχου και των Πυλών του Αγίου Ρωμανού και της Αγίας Κυριακής που θα δεχτεί τον κύριο όγκο της οθωμανικής επίθεσης.
–5 Απριλίου 1453: Όλος ο οθωμανικός στρατός βρίσκεται μπροστά στα τείχη έχοντας περικυκλώσει τα 29 χιλιόμετρα της περιμέτρου της πόλης. Ο σουλτάνος ζητά την ειρηνική παράδοση, σύμφωνα με τους κανόνες του ισλάμ. Υπόσχεται σεβασμό της ζωής, της τιμής και της περιουσίας των κατοίκων. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος απορρίπτει τις προτάσεις και δίνει τη μνημειώδη απάντηση: »Τό δέ τήν Πόλιν σοι δούναι, ουτ’ εμόν εστί ούτε άλλου τών κατοικούντων εν αυτή… Κοινή γάρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν καί ού φεισόμεθα τής ζωής ημών….»
–6 Απριλίου 1453: Οι Οθωμανοί αρχίζουν το βομβαρδισμό της Πόλης από 14 σημεία.
–7 Απριλίου 1453: Ξεκινά η μάχη των λαγουμιών. Οι Οθωμανοί σκάβουν λαγούμια για να εισέλθουν απ’ αυτά στην πόλη. Τους αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη επιτυχία ο Σκωτσέζος Τζον Γκραντ. Ο Γκραντ, έμπειρος μηχανικός, είχε έρθει στην Κωνσταντινούπολη μαζί με του Ιουστινιάνη.
–9-10 Απριλίου 1453: Οι Οθωμανοί αποτυγχάνουν να διασπάσουν την αλυσίδα του Κεράτιου Κόλπου. Καταλαμβάνουν όμως τρία μικρά κάστρα που βρίσκονται έξω από τα τείχη: των Θεραπειών, του Στουδίου στην Προποντίδα και της Πριγκίπου στα Πριγκιπόννησα.
–12 Απριλίου 1453: Ο βομβαρδισμός των τειχών συνεχίζεται με αμείωτη ένταση. Τα κανόνια του Ουρβανού ρίχνουν 7 βολές το καθένα την ημέρα, προκαλώντας μεγάλες ζημιές στα τείχη. Το μεγαλύτερο απ’ αυτά θα αυτοκαταστραφεί με έκρηξη, σκοτώνοντας τους χρήστες πυροβολητές. Ο Μωάμεθ δίνει εντολή για κατασκευή μεγαλύτερου κανονιού. Οι πολιορκημένοι καταφέρνουν να επιδιορθώσουν τα κατεστραμμένα τμήματα του τείχους. Ο οθωμανικός στόλος αποτυγχάνει για άλλη μια φορά, με μεγάλες απώλειες, να διαρρήξει την άμυνα των χριστιανικών πλοίων και να σπάσει την αλυσίδα.
–18 Απριλίου 1453: Μετά από σφοδρή επίθεση με το νέο κανόνι του Ουρβανού, ο Μωάμεθ διατάζει επίθεση εναντίον των τειχών του Μεσοτειχίου που τα υπερασπίζεται ο ίδιος ο Παλαιολόγος. Οι Οθωμανοί καταφέρνουν να εισχωρήσουν στα τείχη, όμως απωθούνται από Έλληνες και Λατίνους αφήνοντας 200 νεκρούς πίσω τους. Και δεύτερη επίθεση των την επόμενη ημέρα καταλήγει άδοξα για τους επιτιθέμενους.
–20 Απριλίου 1453: Τέσσερα πλοία, 3 γενοβέζικα και ένα ελληνικά με επικεφαλής τον Φλαντανελά, φορτωμένα με σιτάρι και όπλα επιχειρούν να προσεγγίσουν την Κωνσταντινούπολη. Παρά την προσπάθεια του οθωμανικού στόλου και τον πολλαπλάσιο αριθμό πλοίων που διέθετε, τα χριστιανικά πλοία θα καταφέρουν να εισέλθουν στην Πόλη έχοντας προκαλέσει μεγάλες απώλειες στους αντιπάλους τους.
–22 προς 23 Απριλίου 1453: Ο Μωάμεθ καταφέρνει με τις συμβουλές ενός Ιταλού μισθοφόρου να υπερκεράσει τον Κεράτιο Κόλπο και να μεταφέρει 70 πλοία σ’ αυτόν δια ξηράς, με «υπερνεώλκηση». Έτσι, θέτοντας οι Οθωμανοί υπό τον έλεγχό τους τον Κεράτιο Κόλπο αποκτούν ένα μεγάλο θαλάσσιο πλεονέκτημα.
–7 Μαϊου 1453: Μετά από ακαταύπαστο βομβαρδισμό των τειχών οι γενίτσαροι εφορμούν στο Μεσοτείχιον με πολιορκητικές μηχανές, σκάλες και γάντζους. Η επίθεση αποκρούστηκε από τους πολιορκημένους.
–18 Μαΐου 1453 μ.Χ. Ένας τεράστιος οθωμανικός ξύλινος προμαχώνας ορθώνεται μπροστά στα τείχη ξεπερνώντας τα σε ύψος. Ο στόχος του είναι να πλησιάσει τα τείχη και να κατεβάσει τον καταπέλτη, ώστε να εισχωρήσουν οι πολιορκητές μέσω των τειχών. Με καταδρομική βραδινή αποστολή οι πολιορκημένοι καταφέρνουν να τον πυρπολήσουν.
–23 Μαΐου 1453 μ.Χ. Με επικεφαλής τον μηχανικό Γκραντ οι πολιορκημένοι καταφέρνουν να καταστρέψουν όλα τα λαγούμια που σκάβουν οι Οθωμανοί.
–24 Μαϊου 1453 μ.Χ. Λιτανεία στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης με την Εικόνα της Παναγίας των Βλαχερνών, ενώ στο οθωμανικό στρατόπεδο ετοιμάζονται για τη μεγάλη επίθεση.
–25 Μαϊου 1453 μ.Χ. Απαισιοδοξία επικρατεί και στα δύο στρατόπεδα. Ο Μωάμεθ στέλνει στην Πόλη τον Ισμαήλ, για εξισλαμισμένου Έλληνα από τη Σινώπη με προσφορές ειρήνης. Η αρνητική απάντηση εξοργίζει τον Μωάμεθ. Φέρεται να λέει: «Μία επιλογή μένει στους Ρωμιούς. Είτε να παραδοθούν, είτε να ασπαστούν την αληθινή πίστη του Αλλάχ είτε να χαθούν από το σπαθί και το τσεκούρι.»
–26 Μαΐου 1453 μ.Χ. Σε σύσκεψη με του Μωάμεθ με τους συμβούλους του, ακούγεται η λύση της υποχώρησης. Ο μετριοπαθής βεζίρης Χαλίλ ζητά από το σουλτάνο να συμβιβαστεί προσφέροντας ευνοϊκούς όρους στους Βυζαντινούς και να λύσει την πολιορκία. Την αντίθετη θέση υποστηρίζει ο στρατηγός του Ζαγανός, εξισλαμισμένος Έλληνας, επικαλούμενος τον Μέγα Αλέξανδρο: «Στα αρχαία χρόνια, ο βασιλιάς Αλέξανδρος με στρατό πολύ μικρότερο του δικού μας, υπέταξε τη μισή οικουμένη. Εμείς θα φοβηθούμε τώρα;» Έτσι αποφασίστηκε η συνέχιση της πολιορκίας.
–27 Μαϊου 1453: Οργανώνεται η οθωμανική επίθεση. Ο Μωάμεθ σε λόγο του προς το στρατό του αναφέρεται στα οφέλη που θα έχουν τόσο όσοι σκοτωθούν, όσο και αυτοί που θα ζήσουν. Αναφέρει ότι στην ανταπόδοση που προβλέπει το Κοράνι για όσους σκοτωθούν: «Όποιος σκοτώνεται στον πόλεμο πηγαίνει κατευθείαν στον Παράδεισο για να τρώει και να πίνει εκεί μαζί με τον Μωάμεθ, να αναπαύεται σε καταπράσινους ανθισμένους τόπους μαζί με αγόρια, ωραίες γυναίκες και κορίτσια, να λούζεται μέσα σε υπέροχα λουτρά». Από την πλευρά του υποσχόταν διπλάσιο μισθό σε στρατιώτες και αξιωματικούς και επιπλέον τους επέτρεπε να λεηλατήσουν την πόλη: «…θα αφήσω την πόλη τρεις ημέρες να τη λεηλατήσετε».
–28 Μαϊου 1453: Μετά από λιτανεία των Βυζαντινών γύρω από τα τείχη, ο Παλαιολόγος εκφωνεί τον τελευταίο του λόγο στους «ἀπογόνους Ἑλλήνων καὶ Ῥωμαίων»: «Ξέρετε καλά, αδέρφια, ότι για τέσσερις λόγους οφείλουμε όλοι να προτιμήσουμε το θάνατο παρά τη ζωή: πρώτον, για την πίστη και την ευσέβειά μας• δεύτερον, για την πατρίδα• τρίτον, για το βασιλέα και το Χριστό• και τέταρτον, για τους συγγενείς και φίλους…»
Ο λόγος του παρατίθεται στο «Χρονικὸν τοῦ Μεγάλου Λογοθέτου Γεωργίου Σφραντζῆ ἢ Φραντζῆ» που εκδόθηκε στην Κέρκυρα το 1477.
–29 Μαϊου 1453 μ.Χ. Αρχίζει η τελική επίθεση των Οθωμανών. Εφορμούν στα τείχη στέλνοντας πρώτους τους άτακτους βασιβούζουκους (που θεωρούνται ως οι μόνοι αυθεντικοί Τούρκοι) μαζί με τους συμμάχους του Σέρβους, Ούγγρους, Γερμανούς, Ιταλούς ακόμα και Έλληνες. Μετά την απόκρουση αυτής της επίθεσης εφόρμησε η δεύτερη γραμμή των Οθωμανών η οποία επίσης αποκρούστηκε. Τελικά επιτέθηκαν τα επίλεκτα σώματα των γενιτσάρων τα οποία επίσης αποκρούστηκαν, αλλά μια μικρή πύλη που οι Βυζαντινοί την άνοιγαν για να εξαπολύουν αντεπιθέσεις είχε μείνει ανοιχτή. Από την μικρή αυτή πόρτα, την Κερκόπορτα, εισέβαλαν στρατιώτες του Μωάμεθ. Ο τραυματισμός του Ιουστινιάνη και η αποχώρηση των γενοβέζων από τη μάχη θα ευνοήσει τις οθωμανικές επιθέσεις. Στις δυόμιση το μεσημέρι η Πόλη έχει καταληφθεί από τους Οθωμανούς.
Πηγή: athensmagazine.gr