Το Εθνικό Θέατρο συνεχίζει το μεγάλης σημασίας καλλιτεχνικό του έργου και εκτός των Ελληνικών συνόρων, μέσα από διεθνείς συμπαραγωγές και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Η μεγάλη συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου «Οιδίπους τύραννος» του Σοφοκλή με το Θέατρο ΒΑΧΤΑΗΓΟΒ της Μόσχας απέσπασε το βραβείο Crystal Turandot ως η καλύτερη παράσταση. Πρόκειται για το σημαντικότερο θεατρικό βραβείο (ανεξάρτητο, μη κρατικό) της Ρωσίας, το οποίο θεσμοθετήθηκε το 1991 μετά το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης. Ο «Οιδίπους τύραννος» παρουσιάστηκε με τεράστια επιτυχία στη Μόσχα (Ρωσία), στην Αγία Πετρούπολη (Ρωσία), στο Τελ Αβίβ (Ισραήλ), στην Βαρόνιεζ (σύνορα Ρωσίας - Ουκρανίας), στο Σπολέτο (Ιταλία), στο Πετροζαβόντσκ (Ρωσία), αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές.
Ο σκηνοθέτης και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του θεάτρου ΒΑΧΤΑΗΓΟΒ Ρίμας Τούμινας σημειώνει: «Είμαι πολύ υπερήφανος που το κοινό μας project , αντίθετα με πολλές συμπαραγωγές που γίνονται και μένουν σε ένα πρώτο επίπεδο, είδε το φώς και ολοκληρώθηκε. Ο ελληνικός Χορός αποκάλυψε το καλλιτεχνικό νόημα όλης της τραγωδίας. Το κυριότερο όμως είναι ότι ο Ρώσος Θεατής αγάπησε την ερμηνεία των Ελλήνων ηθοποιών. Μια αγάπη που οι Έλληνες την αξίζουν. Πρόκειται για καλλιτέχνες με μεγάλη αυτοθυσία, με υψηλό επαγγελματισμό και απόλυτη αίσθηση της υψηλής αποστολής του Θεάτρου. «Οι Έλληνες ηθοποιοί όχι απλώς μας κατέπληξαν, αλλά μας κατέκτησαν».
«Είναι ύψιστη τιμή για εμάς αυτή η διάκριση για την ελληνική συμμετοχή της συμπαραγωγής, όπως και για την εξαιρετική δουλειά του Θ. Αμπαζή», σημειώνει ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Στάθης Λιβαθινός.
Επίσης η Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου απέσπασε το Α΄ Βραβείο στο International Student Theatre Festival “Danail Chirpansky”, όπου συμμετείχε με μία από τις πτυχιακές παραστάσεις των φετινών αποφοίτων, τον «Αγαμέμνονα», του Αισχύλου, σε διδασκαλία Δημήτρη Ήμελλου.
Το βραβείο απένειμε η Κριτική Επιτροπή του Φεστιβάλ (Kama Ginkas, Maiya Pramatarova, Dejan Dukovski), στην ελληνική συμμετοχή, από κοινού μ’ εκείνη του Κρατικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου της Μόσχας (VGIK), το οποίο συμμετείχε με την παράσταση “The Old World Landowners” του Νικολάι Γκόγκολ.
Το International Student Theatre Festival «Danail Chirpansky» διοργανώνεται στο πλαίσιο των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων του Διεθνούς Ταμείου Προώθησης του Πολιτισμού της UNESCO, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού της Βουλγαρίας και την Ακαδημία Θεατρικών και Κινηματογραφικών Τεχνών “Krastyo Sarafov”. Πρόκειται για ένα νέο θεσμό, του οποίου η φετινή πρώτη διοργάνωση διακρίθηκε για το υψηλό επίπεδο των συμμετοχών, και που υπόσχεται πολλά ως πυρήνας ανταλλαγής για σπουδαστές - νέους καλλιτέχνες του θεάτρου.
Η Δραματική Σχολή συμμετείχε, κατόπιν επιλογής, μεταξύ σημαντικών Δραματικών Σχολών και Ακαδημιών με μεγάλο βάθος εκπαιδευτικής και καλλιτεχνικής παράδοσης. Έτσι, εκτός της Σχολής του Εθνικού Θεάτρου και του Κρατικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου της Μόσχας (VGIK), που μοιράστηκαν το βραβείο, συμμετείχαν επίσης:
Η Ρωσική Ακαδημία Θεατρικής Τέχνης της Μόσχας (GITIS)
Το Κρατικό Ινστιτούτο Θεάτρου και Κινηματογράφου της Γεωργίας "Shota Rustaveli"
Η Royal Central School of Speech and Drama του Λονδίνου
Η Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης της Μαδρίτης (RESAD)
Η Εθνική Ακαδημία Θεάτρου και Κινηματογράφου "Krastyo Sarafov" της Σόφιας (NATFA).
Η παράσταση της Σχολής, πέραν του βραβείου, απέσπασε άκρως κολακευτικά σχόλια και θερμότατη υποδοχή από όλους τους συμμετέχοντες. Ενδεικτικά αναφέρονται:
Ο Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής, ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης Kama Ginkas, αναπτύσσοντας το σκεπτικό της Επιτροπής κατά την απονομή:
«…Το επίπεδο αυτού του φεστιβάλ είναι τόσο υψηλό απ' την μια, κι απ' την άλλη, υπάρχουν σχολές διαφόρων ειδών, πράγμα που έκανε την επιτροπή να έρθει αντιμέτωπη με ένα περίπλοκο ερώτημα: τι είναι αυτό το οποίο πρέπει να εκτιμήσουμε; […] Το επάγγελμά μας έχει να κάνει με την κατάκτηση μιας σειράς ικανοτήτων και δεξιοτεχνιών. Χρειάζεται να μπορείς να μιλάς, χρειάζεται να μπορείς να τραγουδάς, να κινείσαι, χρειάζεται να μπορείς να υπάρχεις εκφραστικά, να μιλάς εκφραστικά και να συμπεριφέρεσαι καλά σε ανθρώπους για να εφαρμόσεις αυτές της λειτουργίες. Καλό θα ήταν να μπορεί κανείς να κάνει ακροβατικά. Να είναι μορφωμένος και να έχει μια γνώση από τα διάφορα είδη θεάτρου• όλα αυτά, πάντως δεν μπορούν να υπάρξουν μόνα τους• όλα αυτά υπάρχουν για να μπορείτε να πείτε κάτι για τον Άνθρωπο. Τα στοιχεία αυτά αποτελούν ένα μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης. Παρ' όλα αυτά, το ότι ο άνθρωπος αποτελείται από διάφορα μέλη, δεν είναι το πιο σημαντικό. Στον άνθρωπο υπάρχει ένα πολύ μικρό στοιχείο αλλά πολύ σημαντικό, η ψυχή, η οποία μας ξεχωρίζει απ' τα ζώα. Πολύ συχνά αυτό το μικρό στοιχείο του ανθρώπου έρχεται σε ρήξη με το σώμα κι αντίστροφα. Όλη η τέχνη μιλάει γι' αυτό, για τον πόλεμο ανάμεσα στο σώμα και την ψυχή. Και ύστερα, υπάρχει άλλο ένα στοιχείο• υπάρχει το πνεύμα το οποίο δεν εξαρτάται από τον άνθρωπο και υπάρχει ξεχωριστά. Απ την μία υπάρχει ο ηθοποιός που ελέγχεται μόνο απ' το σώμα του χωρίς να γνωρίζει τι είναι αυτό που του λέει η ψυχή του. Απ' την άλλη, όταν έρχεται η ρήξη ανάμεσα στην ψυχή και το σώμα, και ο ηθοποιός παίζει με έναν τρόπο που είναι ατελής. Μέσα από αυτό βλέπουμε τον ηθοποιό να προσπαθεί να καταλάβει κάτι για το πνεύμα και το σώμα και μέσα απ' αυτόν τον τρόπο, φτάνει στην πληρότητα της αποστολής.
Φαίνεται πως όλες οι παραστάσεις προσπάθησαν να τελειοποιήσουν ένα μέρος αυτής της έρευνας. Παρ' όλα αυτά όλοι μας ολόψυχα συμφωνήσαμε […] πως δεν μπορούμε να παραχωρήσουμε το βραβείο πρώτης θέσης σε έναν συμμετέχοντα. […] Πιστεύουμε πως είναι σωστή απόφαση να μοιράσουμε το πρώτο βραβείο ανάμεσα σε δύο παραστάσεις. Δεν είναι καθόλου όμοιες μεταξύ τους ούτε σε μορφή, ούτε σε θεατρική παράδοση. Παρ' όλα αυτά και οι δύο παραστάσεις κατάφεραν να μαγνητίσουν τον θεατή με το τι συμβαίνει στη σκηνή.
Είναι σημαντικό να προσθέσουμε πως, καλώς εχόντων των πραγμάτων, […] ο στόχος μιας θεατρικής σχολής δεν είναι μόνο να δώσει ένα επάγγελμα, αλλά και να αποκαλύψει την ατομικότητα του κάθε μαθητή. […] Θυμάμαι κάθε μια από τις παραστάσεις. Οι Έλληνες ήταν πολλοί, αλλά θυμάμαι κάθε παιδί ξεχωριστά. Στη Ρώσικη παράσταση ήταν μόνο τρία άτομα• τους θυμάμαι κι αυτούς, εννοείται. Κλείνοντας, θα ήθελα να επισυνάψω, όπως φαντάζομαι γνωρίζετε, μιλάω και καταλαβαίνω Ρώσικα και έχω μια εξοικείωση με τον Γκόγκολ. Απ την άλλη, Δεν καταλαβαίνω ούτε μια συλλαβή Ελληνικά. Παρ' όλα αυτά, όχι μόνο κατάλαβα τι συνέβαινε πάνω στην σκηνή, αλλά γελούσα, ανυπομονούσα, και φοβόμουν• φοβόμουν κάθε φορά που ήταν ανοιχτή η πόρτα. Με αυτόν τον τρόπο, η ελληνική παράσταση μίλησε με την δική της γλώσσα, όχι με την ελληνική γλώσσα αλλά με την θεατρική γλώσσα, που είναι προσιτή σε εμένα, τον θεατή. Η πιο σημαντική γλώσσα στο θέατρο είναι η θεατρική γλώσσα και η γλώσσα του θεάτρου ανήκει σε όλους, επειδή όλοι μπορούμε να την καταλάβουμε.»
Από το επίσημο site της διοργάνωσης για την παράσταση του «Αγαμέμνονα»:
«…Η παράσταση ήταν ένας αυτοσχεδιασμός και προέκυψε μέσω της χρήσης τους ποιητικού λόγου. Το έργο ήταν ζωντανή διαδικασία, συνεχώς διαφορετική και νέα• αλλά το θέμα παρέμενε πάντοτε ένα: Το θέμα της επιλογής.
Το έργο ξεκινά με ένα γέρο που παίζει μπουζούκι και ο οποίος αναλαμβάνει ρόλο Χορού. Βρίσκεται συνεχώς επί σκηνής και, καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης, παρατηρεί, σχολιάζει, εισβάλλει στο διάλογο των άλλων προσώπων και μοιράζεται παιγνιωδώς τη σοφία του μαζί τους, ίσως επειδή εκείνοι είναι νέοι και πείσμονες.
Αλλά ποιοι είναι αυτοί οι άλλοι; Μια ομάδα νεαρών ανδρών και γυναικών• πλήρεις συναισθημάτων που τους συγκλονίζουν, εισβάλουν στη σκηνή με το ξαφνικό και βίαιο άνοιγμα μιας πόρτας και ξεκινούν με μια καταιγίδα από λέξεις, φωνές και πράξεις.
Είναι η θυσία της Ιφιγένειας πραγματικά αναγκαία; Είναι ο φόνος του Αγαμέμνονα έγκλημα; Ποιο είναι το αντίτιμο της ευτυχίας και της επιτυχίας; Είναι ποτέ δυνατόν να υπάρχει απόλυτη ευτυχία και, αν ναι, θα έπρεπε να τιμωρείται;
Όλα αυτά τα ερωτήματα οδηγούν τους φίλους σε μια επί σκηνής διαμάχη. Τα κορίτσια φορούν πέπλα• τα αγόρια τα κοροϊδεύουν• κάποιοι θέλουν να αφιερωθούν ολοκληρωτικά στην τέχνη, ενώ άλλοι επιζητούν να παραμείνουν συνδεδεμένοι με την πραγματικότητα.
Σε όλες τις πράξεις αντηχεί ο ποιητικός λόγος του Αισχύλου και η ιστορία του Αγαμέμνονα μπλέκεται με το παρόν• με τα νεανικά πουκάμισα και τα κοντά πολύχρωμα φορέματα. […]
Επί σκηνής υπάρχει επίσης ένα κόκκινο χαλί• κόκκινο, όπως το αίμα που κουβαλάει μέσα στον κουβά ένα κορίτσι με λευκό φόρεμα. Κανείς δεν ξέρει αν ο κουβάς είναι άδειος ή αν έχει κάτι μέσα. Στο τέλος, θριαμβευτικά, εκείνη τον αφήνει κάτω και πηδά μέσα• ξανά, και ξανά και ξανά, μέχρι που λούζεται ολόκληρη στο αίμα• μια πραγματική Κλυταιμνήστρα, που μόλις σκότωσε τον Αγαμέμνονα, ντυμένη στα λευκά, έτοιμη να παντρευτεί τον Αίγισθο.
Ο «Αγαμέμνων» της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου της Ελλάδας είναι από εκείνες τις παραστάσεις που μπορούν να σε κάνουν να κλαις και να γελάς, να σκέφτεσαι και να συσχετίζεις, λίγο απ’ όλ’ αυτά μαζί.
Ενδιαφέρουσα είναι η απόφαση των σπουδαστών να μην χρησιμοποιηθούν υπέρτιτλοι και να παίξουν την παράσταση στα ελληνικά μπροστά σε βουλγαρικό, ισπανικό, γεωργιανό, ρωσικό και αγγλικό κοινό.
Ποτέ δεν είχα δει παράσταση κατ’ αυτόν τον τρόπο και κατ’ αρχάς διατηρούσα τις αμφιβολίες μου, αλλά η αλήθεια είναι πως ήταν συναρπαστικό.»
H παράσταση «Οιδίπους τύραννος», που συνεχίζει την επιτυχημένη περιοδεία της σε διάφορα θέατρα του κόσμου, πραγματοποιήθηκε το 2016 με τη χορηγία της Εθνικής Τράπεζας και την υποστήριξη του Υπουργείου Τουρισμού και του ΕΟΤ.
Πηγή: n-t.gr