«Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950. νάμεσα στην ιστορία και το βίωμα» είναι ο πολυσήμαντος τίτλος της έκθεσης που συνδιοργανώνουν στη Θεσσαλονίκη το Goethe-Institut Thessaloniki, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης και το Deutsches Historisches Museum του Βερολίνου.
Καθώς, ειδικά στην Ελλάδα, ο εμφύλιος πόλεμος που ακολούθησε την παγκόσμια σύρραξη εμπόδισε την κατασκευή μίας ενιαίας εθνικής ηγεμονικής αφήγησης για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η συλλογική μνήμη παρέμεινε βαθιά διχασμένη, ανάμεσα στην επίσημη θεσμική μνήμη των νικητών της παράταξης των εθνικοφρόνων, στην ανταγωνιστική αφήγηση που καλλιέργησε η ηττημένη Αριστερά, αλλά και στις ατομικές μνήμες ατόμων ή ομάδων που βίωσαν με διαφορετικό τρόπο τις εμπειρίες της δεκαετίας του 1940. Μόνον μετά την πτώση της μοναρχίας και της δικτατορίας το 1974, δόθηκε η δυνατότητα για την ελεύθερη ανάπτυξη παράλληλων, συχνά ανταγωνιστικών αφηγήσεων.
Το συνεχιζόμενο ενδιαφέρον για τη δεκαετία του 1940 μέχρι τις μέρες μας αποδεικνύει την πολλαπλή αλληλεπίδραση μεταξύ της ακαδημαϊκής και της δημόσιας ιστορίας, αλλά και μεταξύ αυτών και της ατομικής μνήμης.
Γνώμονας της πολυδιάστατης έκθεσης που θα εγκαινιάσουν από κοινού την ερχόμενη Κυριακή, 4 Δεκεμβρίου το μεσημέρι στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας dr. Frank-Walter Steinmeier και της Ελληνικής Δημοκρατίας, Νίκος Κοτζιάς, είναι η πολιτιστική και εικαστική πραγματικότητα και οι διάφορες εκφράσεις της κατά την περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου στην Ελλάδα.
Η έκθεση φέρνει αντιμέτωπες τις αφηγήσεις μέσα από έργα πνευματικών ανθρώπων και καλλιτεχνών, με τις κυρίαρχες ιδεολογικές αναπαραστάσεις, σημειώνοντας, επίσης, σημαντικά ιστορικά θέματα που σε μεγάλο βαθμό παραμένουν εκκρεμή, όπως η μετάλλαξη της ελληνικής κοινωνίας μέσα και από την περίπτωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.
Η επιλογή των εκθεμάτων, ως προς τη συμβολή του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα έργων (ζωγραφική, σχέδια, χαρακτική, φωτογραφία, γλυπτική, αφίσες, γελοιογραφία, βίντεο, φιλμς, λευκώματα), τεκμηρίων (έγγραφα ιδιωτικών και δημόσιων αρχείων, εκδόσεις, αντικείμενα, επιστολές, ντοκιμαντέρ) και εκφράσεων (λογοτεχνικά κείμενα, μαρτυρίες κτλ), τόσο ως άμεσες μαρτυρίες και συμμετοχή στα γεγονότα, όσο και ως διαφοροποιημένες αφηγήσεις μέσα στο χρόνο. Με τον τρόπο αυτό επιχειρεί, σε ένα βαθμό, να φωτίσει πτυχές της διαπραγμάτευσης της μνήμης, της γνώσης και της ιστορίας στην ευρωπαϊκή πραγματικότητα της περιόδου αυτής.
Την οργάνωση της έκθεσης που είναι ανοιχτή για το κοινό από την ερχόμενη Τετάρτη, 7 Δεκεμβρίου και θα διαρκέσει ως και τις 26 Φεβρουαρίου 2017, ανέλαβε το Goethe-Institut Thessaloniki, με συνδιοργανωτές το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Deutsches Historisches Museum (Βερολίνο).
Την Τετάρτη, 7 Δεκεμβρίου, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να ξεναγηθεί από τους επιμελητές της έκθεσης, στις 11.30 και στις 18.00.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή: Πέμπτη 10:00-22:00, Παρασκευή 10:00-19:00, Σάββατο 10:00-18:00, Κυριακή 11:00-15:00, ενώ ξεναγήσεις-εργαστήρια – εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολεία πρωτοβάθμιας & δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης θα γίνονται κατόπιν ραντεβού.
Πηγή: ert.gr