Η μικρή εκκλησία που καταπλακώθηκε και καταστράφηκε ολοσχερώς από την πτώση των δίδυμων πύργων στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 θα ξανακτιστεί, με σχέδια του Ισπανού αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα.
Πλέον, δεν θα είναι μόνο μία ελληνορθόδοξη εκκλησία, «αλλά θα γίνει Ιερό Εθνικό Προσκύνημα για όλους τους Ορθοδόξους, για τον Ελληνισμό και προσκύνημα για όλο τον Αμερικανικό λαό», όπως δήλωσε ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος.
Με την τελετή του αγιασμού του θεμελίου λίθου θα ξεκινήσει η ανοικοδόμηση του Ιερού Ναού και Εθνικού Προσκυνήματος του Αγίου Νικολάου στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου (World Trade Center), του Μανχάταν, το ερχόμενο Σάββατο 18 Οκτωβρίου, στις 12 το μεσημέρι (τοπική ώρα).
Ο μικρός ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Νικολάου, του οποίου η παρουσία στο νότιο τμήμα του Μανχάταν χρονολογείται από 1916, ήταν ο μόνος ιερός χώρος λατρείας που καταστράφηκε την 11η Σεπτεμβρίου 2001.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Αρχιεπισκοπής Αμερικής, «ο νέος ναός του Αγίου Νικολάου θα οικοδομηθεί ως εθνικό προσκύνημα παγκοσμίου εμβέλειας, σε μικρή μόνο απόσταση από την αρχική του τοποθεσία και σε περίοπτη θέση, στον αριθμό 130 της οδού Liberty, ακριβώς απέναντι από το μνημείο που δημιουργήθηκε για την 11η Σεπτεμβρίου».
Ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος δήλωσε σχετικά:
«Ο ναός του Αγίου Νικολάου, αν και κατεστράφη κατά την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, με την πρόνοια και ευλογία του Θεού ανοικοδομείται και πάλι στο νέο πλέον Παγκόσμιο Εμπορικό Κέντρο. Σύντομα θα αναγεννηθεί ως φοίνικας εκ της τέφρας του και θα γίνει Ιερό Εθνικό Προσκύνημα για όλους τους Ορθοδόξους, για τον Ελληνισμό και προσκύνημα για όλο τον αμερικανικό λαό. Θα αποτελεί τόπο λατρείας και πίστεως, σημείο σύμβολο ειρήνης, σημείο παρηγορίας και ελπίδος».
Ο αρχιεπίσκοπος Δημήτριος θα προστεί του ιστορικού γεγονότος της θεμελιώσεως του νέου ναού, συμμετεχόντων των ιεραρχών μελών της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Αρχιεπισκοπής Αμερικής.
Στην τελετή έχουν προσκληθεί πιστοί απ’ όλη την επικράτεια της χώρας και αναμένεται να παρευρεθούν ανώτατοι αξιωματούχοι του δήμου της Νέας Υόρκης και των πολιτειών της Νέας Υόρκης και της Νέας Ιερσέης, εκπρόσωποι άλλων δογμάτων και θρησκευτικών κοινοτήτων, μέλη των οικογενειών των θυμάτων της 11ης Σεπτεμβρίου, μέλη του Αρχιεπισκοπικού Συμβουλίου και της Εθνικής Φιλόπτωχου Αδελφότητος, εκπρόσωποι των οργανισμών και ιδρυμάτων της Αρχιεπισκοπής και πολλοί πιστοί.
«Ο νέος ναός που θα γίνει γνωστός ως Ιερό Εθνικό Προσκύνημα του Αγίου Νικολάου θα είναι χώρος λατρείας και προσευχής, αλλά και χώρος επισκέψεως και προσκυνήματος ανθρώπων κάθε πίστεως που θα επισκέπτονται στο εξής εκτός από τον περιβάλλοντα χώρο του Μνημείου και Μουσείου μνήμης της 11ης Σεπτεμβρίου και τον Ελληνορθόδοξο Ιερό Εθνικό Προσκύνημα του Αγίου Νικολάου στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου της Νέας Υόρκης», όπως επισημαίνεται.
Επίσης, σημειώνεται ότι «ο ναός, ο οποίος σχεδιάστηκε από τον παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα θα βρίσκεται σε επίπεδο ψηλότερο κατά περίπου δέκα μέτρα από το επίπεδο του δρόμου, στην άκρη ενός χώρου πρασίνου και τα σχέδιά του θα είναι βασισμένα στον ναό της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινουπόλεως, περίκεντρος, κυκλοτερής και προσαρμοσμένος στον μοντέρνο περιβάλλοντα χώρο στον οποίο κυριαρχούν οι πύργοι από γυαλί και σίδερο. Ένα σημείο του κτιρίου θα περιλαμβάνει αίθουσα περισυλλογής ανοιχτή σε όλους».